معلمی: بایدها و نبایدهای یک عاشقی پر مسوولیت (بخش چهارم و پاياني گفت و گو)
🔴 معلمان در برقراری ارتباط موثر با دانش آموزان با چه مشکلات و چالشهايي مواجهاند؟
در پاسخ به سوال پيشين گفته شد كه هرگونه بي دقتي و بي احتياطي در ارتباط بيرون از مدرسه بين معلم و دانش آموز نه تنها مي تواند نقض غرض شود كه گاه ممكن است باعث خدشه دار شدن حيثيت معلم و تحميل هزينه هاي مادي ومعنوي فراوان براي او و چه بسا از دست دادن شغلش شود. برخي از مشكلاتي كه بر سر اين ارتباط وجود دارد را مي توان به اين صورت خلاصه وار بيان كرد:
👈 1. سوء استفاده دانش آموزان: ممكن است دانش آموز به هردليلي (مثلا عدم كسب نمره مناسب از معلم يا ناراحتي از او به خاطر برخوردش در كلاس) از معلم كينه به دل بگيرد و در صدد انتقام جويي از وي برآيد. يكي از محمل هايي كه براي اين انتقام گيري هست ايجاد ايجاد ارتباط در بيرون مدرسه است. البته اين امر مي تواندبه صورت هاي مختلف وبهانه هاي گوناگون باشد. دعوت معلم به يك قهوه خانه و بعد انتشار عكس هاي آن در فضاي مجازي يكي از نمونه هاي قابل ذكر است.
👈 2. بي اطلاعي مدرسه: عدم آگاهي مدرسه مي تواند يك چالش باشد كه به مشكلات ديگر منتهي مي شود. فرض بگيريد كه والدين از معلمي به مدرسه شكايت مي برند كه چرا معلم برنامه كاري خود با دانش آموزان را به بيرون از كلاس و مدرسه كشانده است. در اين صورت مدرسه اي كه در جريان نيست چگونه ميتواند ازمعلم خود دفاع كند.
👈 3. ايجاد خطرات جاني ومالي: ممكن است در برخي از برنامه هاي بيرون از مدرسه، مثلا كوهنوردي، اتفاقي براي دانش آموز يا معلم بيافتد. اين موارد اگر بدون اطلاع قبلي مدرسه و والدين باشد مشكلات فراواني را براي معلم، دانش آموز و مدرسه فراهم مي كند.
👈 4. متهم كردن معلم يا سوءاستفاده از وي: ممكن است خانواده اي معلم را براي تدريس يا مشاوره فرزندشان به خانه دعوت كنند. اگر خانواده اي سلامت اخلاقي لازم رانداشته باشند يا خانواده اي داراي شرايط خاص باشند (مثلا زن يا شوهر به خاطر طلاق به تنهايي زندگي ميكنند) ممكن است به شيوه هاي گوناگون براي معلم مشكل ساز شوند. و حتي با گرفتن نقطه ضعف يا خطايي از او از وي اخاذي كرده و يا درخواست هاي ديگري داشته باشند. گاهي هم البته ممكن است واقعا هيچ قصد بدي در ميان نيست ولي رفتن يك معلم به خانه اي كه داراي شرايط خاص هستند موجب تهمت ديگران به معلم شود و به هر حال هزينه هاي مادي و معنوي غيرلازمي را بر وي تحميل كند.
باتوجه به موارد فوق است كه مجددا تاكيد مي شود هرگونه ارتباط معلم با دانش آموز بيرون از محيط كلاس ومدرسه اولا بايد با احتياط كامل و بررسي هاي همه جانبه باشد ثانيا با اطلاع مديران مدرسه و والدين دانش آموزان و ثالثا در حد لازم باشد.
🔴 شما براي حل مسائل تربیتی دانش آموزان چه پيشنهادهايي دارید؟
معلمي فقط ياد دادن و تعليم نيست بلكه مهم از آن، تربيت و پرورش دادن هم هست و اين دو را نميتوان و نبايد از هم جدا كرد. به همين خاطر است كه معلم همواره بايد به نقش تربيتي خود توجه داشته باشد و آن را به عنوان يك مسووليت بزرگ و الاهي در نظر بگيرد. خود بنده آنچه از نكات و رفتارهاي تربيتي معلمان و ديگر اساتيدم (كه خدايشان خير دهاد و رحمت شان كند) به ياد مانده از درس ها و مطالب آموزشي كه برايم گفته اند به ياد نمانده است. بنابر آنچه كه از آموزه هاي ديني و از سيره و سنت ائمه(ع) و تجربه هايي كه از اساتيد خود به دست آورده ام:
👈 سعي مي كنم فراگيران را همچون فرزندان و دوستان صميمي خودم بدانم و اولا در حد توان با گفتار و كردار خود نكات تربيتي را به دانش آموزان بياموزم. مثلا اجازه نمي دهم سر كلاس يا بيرون از آن دانش آموز يا دانشجويي درباره ديگر معلمان بدگويي كند، يا سعي مي كنم اگر خطايي از او سر زد به گونه اي به او تذكر دهم كه اگر تاثير مثبتي ندارد تاثير منفي هم نداشته باشد و او را در موضع لجاجت نياندازد.
👈 كار ديگري كه انجام مي دهم دلسوزي خود را نسبت به او در عمل نشان مي دهم. مثلا اگر به مشكل علمي برخورده بود يانياز به يك منبع علمي داشت يا اگر مطلبي را نوشته بود و نياز به مشورت يا نقد آن داشت در حد فرصتي كه دارم به اوكمك كنم. خوشبختانه امروزه با شكل گيري ابزارهاي ارتباطي مثل اينترنت و شبكه هاي اجتماعي بسياري از اين كارها امكان پذير شده است.
پايان
با سلام