انتشار كتاب ماخذشناسي اخلاق فناوري اطلاعات و ارتباطات



كتاب «ماخذشناسي اخلاق فناوري اطلاعات و ارتباطات» كه به سفارش دبيرخانه شوراي عالي اطلاع رساني كشور و توسط حسينعلي رحمتي تهيه شده توسط انتشارات دانشگاه قم منتشر شد. هدف از نگارش اين كتاب معرفي توصيفي حدود 500 كتاب، مقاله و پايان نامه  است كه به زبان فارسي درباره موضوع ها و مباحث مختلف مربوط به اخلاق فناوري اطلاعات تاليف يا ترجمه شده است. در بخش اول به معرفي منابع چاپي و در بخش دوم به معرفي برخي از آثار منتشر شده در فضاي مجازي پرداخته شده است.
كتاب حاضر در ذيل مجموعه آثاري از نويسندگان مختلف است كه تحت عنوان «پژوهش هاي مربوط به حوزه هاي طرح تسما» از سوي شوراي عالي اطلاع رساني تهيه و با كمك دانشگاه قم در حال انتشار است. پنج جلد از اين مجموعه تاكنون منتشر شده است و احتمالا حدود ده جلد ديگر نيز باقي مانده است كه اميدوارم زودتر منتشر شود.
مشخصات كتاب:
حسينعلي رحمتي، ماخذشناسي اخلاق فناوري اطلاعات و ارتباطات (منابع فارسي)،  ناشر: دانشگاه قم به سفارش شوراي عالي اطلاع رساني،‌ چاپ اول، 1392، 312ص، قيمت: 120/000 ريال.
علاقه مندان براي تهيه اين كتاب و ديگر آثار اين مجموعه مي توانند با كتابفروشي يا انتشارات دانشگاه قم تماس بگيرند.
بر خود لازم مي دانم از همه كساني كه در تهيه اين اثر همكاري كرده اند، به ويژه جناب آقاي دكتر محسن جوادي و آقاي دكتر حميد شهرياري،‌تشكر و قدرداني نمايم.

براي اطلاع بيشتر درباره مجموعه و درباره اين كتاب مي توانيد مقدمه دبير شوراي عالي اطلاع رساني و مقدمه نويسنده كتاب را از اينجا دانلود نماييد.

پ ن 1 : خوشحال مي شوم اگر از انتقادها و پيشنهادهاي دوستان درباره اين كتاب مطلع شوم.

پ ن 2 : درباره فناوري و اخلاق همچنين بنگريد به:

مقاله 41: «والدين و «بلوغ ديجيتالي» فرزندان: بحثي در شكاف ديجيتالي بين - نسلي.

مقاله 40: فناوري، الان؛ اخلاق؟، شايد وقتي ديگر! : بحثی درخوش اشتهايي فناورانه و دلزدگي اخلاقي

مقاله 38: «گلس» و مسئله اخلاق: نگاهی به گجت جدید گوگل

مقاله 26: آیا کبوتران «صفر و یک» مقصراند؟

گفت و گويي درباره «چيستي اخلاق فناوري اطلاعات»

پ ن 3 : منتشر شده از حسينعلي رحمتي در حوزه ماخذشناسي فلسفي:

1. ماخذشناسی فلسفه غرب، جلد اول، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ اول، بهار 1386، چاپ دوم، دی 1388 ، 909ص، 230/000 ریال. (جلد دوم اين كار نيز در حدود  هزار و دويست صفحه آماده شده كه اميدوارم در سال جاري منتشر شود)

2. ماخدشناسی اخلاق، قم: معاونت پژوهشی دانشگاه معارف اسلامی و انتشارات صهبای یقین، چاپ اول،1387، 312ص، 23/000 ریال. (تاكنون بيش از هزار صفحه از جلد  دوم اين اثر نيز آماده شده و اميدوارم امكان تكميل و انتشار آن نيز فراهم شود)

كوثرانه ها


وبلاگ كوثرانه ها به روز شد با مقاله

«اختر فيزيك چيست؟»

ترجمه كوثر رحمتي

پ ن: مقاله ديگر:

«تاثير تلفن هاي همراه بر مغز انسان»

نويسنده: استفن اورنز

ترجمه: كوثر رحمتي

(روزنامه اعتماد)

مقاله 43: يك سفر و چند نكته ...


تعطيلات تابستاني و اصرار همراهان باني خير شد كه سفري يك هفته اي به چند استان كشور داشته باشيم. اين سفر از استان هاي مركزي شروع شد و به شمال كشور ختم گرديد. جداي از استراحت و تغيير ذائقه در سبك زندگي، يكي از اهدافي كه معمولا در اين سفرها دارم مطالعه ميداني و بي واسطه تحولات فرهنگي و اجتماعي است كه در بدنه جامعه رخ مي دهد. معتقدم به مصداق ضرب المثل «رنگ رخساره خبر مي دهد از سر درون» با بررسي شيوه هاي زندگي، آداب و رسوم و حتي شيوه پوشش و گفتار افراد مي توانيم «تا اندازه اي» به تغييراتي كه به طور زيرپوستي و اندك اندك در باورها و انديشه هاي اجتماع، يا دست كم بخش هايي از جامعه، رخ مي دهد پي ببريم. بر اين اساس، معتقدم مديران و مسوولان نهادهاي متصدي و سياستگذار در امر تبليغ و تعليم و تربيت، و حتي انديشمندان و متفكران جامعه ما بايستي هر از گاهي همچون يك شهروند عادي و با امكانات و شرايط چنين شهروندي به مسافرت و گشت و گذار در جامعه بپردازند. حضور در «كلاس جامعه» گاه چنان نكته هايي را به انسان مي آموزد كه در هيچ كتاب و درس رسمي وجود ندارد.

به هر حال، از مجموع نكته هايي كه در اين سفر چند روزه به آن برخوردم موارد زير به نظرم ارزش در ميان گذاشتن با ديگران را دارد:

  1. بي توجهي به آثار تاريخي: اين فقط مفاخر علمي و دانشمندان ما نيستند كه معمولا براي معرفي آنها و حفظ آثارشان كوتاهي مي كنيم ( و به همين خاطر كشورهاي ديگر با زرنگي آنها را به نام خود جا مي زنند و با استفاده از آنها براي كشور خود اعتبار و سرمايه كسب مي كنند)‌ بلكه در اين سفر و سفرهايي كه به برخي شهرهاي ديگر كشور داشته ام در مجموع متوجه شده ام ما به آثار تاريخي خودمان هم آن چنان كه بايد و شايد توجه نداريم. يعني چه در معرفي اين آثار و چه در حفظ و نگهداري آنها آنچنان كه بايد كوشا نيستيم. در اين ميان، آثاري چون بيستون يا تخت جمشيد كه در فضاي آزاد قرار دارند در معرض آسيب هاي ارضي و سماوي بيشتري هستند. سال گذشته در بازديد از درخت تاريخي و كهن سال شهر ابرقو متوجه شدم كه ميزان حفاظت از اين درخت به گونه اي است كه يك انسان بي احتياط يا بي انصاف با چند ليتر بنزين يا يك اره برقي مي تواند آن را به كلي نابود كند!
  2. ضعف امكانات رفاهي براي مسافران: خوشبختانه ايران جزو كشورهايي است كه هم تنوع آب و هوايي فراواني دارد هم مراكز و مناطقي كه مي تواند مقصد سفرهاي سياحتي و زيارتي قرار گيرد. اين امر موجب رونق اقتصادي اين مناطق و آبادي و آباداني هر چه بيشتر آنها مي شود ولي لازمه بهره وري از اين نعمت هاي خداداي آن است كه امكانات لازم براي مسافران فراهم شود. در برخي موارد ديده شد كه گاه از كمترين امكاناتي كه با سرمايه اي اندك مي تواند فراهم شود، مانند صاف كردن جاده هاي ناهموار، غفلت شده بود. همچنين بجز يكي دو مورد، تقريبا در هيچيك از شهرهايي كه در مسير مسافرت مان بود يك دستشويي يا نمازخانه كه از نظافت و امكانات لازم برخوردار باشد مشاهده نكردم. بخشي از مسووليت اين وضعيت متوجه مديران شهري است و البته در بخش مهمي هم مقصر خود ما شهروندان هستيم كه گاهي حتي به شير وضوخانه يا شيلنگ و آفتابه دستشويي هم رحم نمي كنيم.  
  3. ضعف اخلاق شهروندي: به رغم زيبايي هاي اخلاقي فراواني كه در زندگي شهري جامعه ما وجود دارد و ما در اين سفر برخي از آنها را مشاهده كرديم. به نظر مي رسد جامعه ما هنوز از نظر برخورداري از اخلاق شهروندي و شهرنشيني نياز به تلاش و فعاليت بيشتري دارد. اين وظيفه نهادهاي مسوول و رسانه ها است كه در اين زمينه برنامه ريزي هاي خرد و كلان داشته باشند و با استفاده از روش ها و ابزارهاي جذاب،‌ حقوق و وظايف اخلاقي شهروندان را به آنان معرفي نمايند و آنها را براي مراعات اين وظايف تشويق و ترغيب نمايند. البته مواد خام اين مسائل و مباني نظري آن بايستي از سوي مجامع علمي تبيين گردد.
  4. حضور جدي تر زنان در عرصه عمومي: يكي از اموري كه در برخي استان ها به گونه اي پررنگ تر به چشم مي خورد حضور دختران جوان در فروشگاه ها و مراكز تجاري بود. اگر در سال هاي گذشته اين حضور نوعا منحصر در فروشگاه هاي لباس هاي زنانه بود هم اكنون در برخي از فروشگاه هاي مواد غذايي نيز حضور پررنگ آنان به چشم مي آمد. براي كسي كه از منظر فرهنگي و اجتماعي به اين موضوع مي نگرد اين نگراني وجود دارد كه مبادا اين حضور نه لزوما به خاطر ميدان دادن به دختران براي به فعليت رساندن توانايي ها و استعدادهاي شان كه بيشتر به خاطر سوءاستفاده از جذابيت هاي زنانه آنان براي جلب مشتري باشد. بايد توجه داشت كه برخي جوامع ديگر قبلا چنين اموري را تجربه كردند و با عناوين جذابي چون بها دادن به زنان، آنان را در كارخانه ها به كار گرفتند چرا كه زنان معمولا به شرايط سخت كاري خود كمتر اعتراض مي كردند و توقع چنداني نيز نداشتند. پيامد چنين امري، بيكاري و خانه نشين شدن مردان،‌ وارد شدن آسيب هاي جسمي و روحي فراوان به زنان و تضعيف نهاد خانواده شد. جامعه امروز ما بايستي حتما از آن چه در برخي جوامع غربي در اين زمينه انجام شد آگاه شود و درس ها و عبرت هاي لازم را فراگيرد تا مبادا خطاهاي ديگران را دوباره تكرار كند. اميدوارم مخاطبان گرامي از اين سخنان، مخالفت با حضور زنان در جامعه را برداشت نكنند.
  5. ضعف اطلاع رساني: در برخي جاده ها تعداد تابلوهاي اطلاع رساني بسيار اندك بود و اين مي توانست، و مي تواند، كار را براي مسافران بسيار دشوار كند. همان طور كه خود ما به اين عارضه دچار شده و به جاي استاني كه در نظر داشتيم از يك استان ديگر سردرآورديم!
  6. اي كاش احزاب ... : در اين سفر چندين بار با خود گفتم اي كاش احزاب و گروه هاي موجود در جامعه ما به همان اندازه كه در پي استفاده از مردم براي رسيدن به كانون هاي قدرت هستند (كه براي احزاب سياسي طبيعي و لازم هم هست) به دنبال برخي اصلاحات اجتماعي و خدمات عمراني هم بودند كه آن هم نوعي خدمت گزاري به مردم است. مثلا اي كاش برنامه هايي داشتند براي فرهنگ سازي درباره مسافرت، يا فراهم ساختن امكانات رفاهي براي شهروندان، و از جمله مسافران. معتقدم احزاب سياسي و غير سياسي و سازمان هاي مردم نهاد (ان جي او) در اين زمينه ها مي توانند بسيار فعال باشند. افسوس كه برخي افراد، گروه ها و جريان هاي سياسي معمولا فقط در ايام انتخابات به ياد مردم و رفع مشكلات آنها هستند.  
  7. اي كاش مديران...: اي كاش مديران و مسوولان مختلف جامعه هر از گاهي همراه با خانواده شان همچون يك شهروند عادي به مسافرت بپردازند و در همان محل هاي اسكان شهروندان چادر بزنند تا بهتر متوجه كمبودها و مشكلات شده و براي رفع آنها تلاش بيشتري داشته باشند.  
  8. اي كاش ما ... : وقتي از نيروي خدماتي يكي از پارك ها پرسيدم چرا براي دستشويي ها شيلنگ نصب نمي كنيد گفت بارها اين كار را كرده ايم ولي برخي افراد آنها را از بين مي برند! باور كنيد سوراخ كردن آفتابه با سيگار، ريختن زباله در كوچه و خيابان، يادگاري نوشتن بر روي آثار تاريخي، دعوا كردن بر سر يك موضوع كوچك، سر دادن حرف هاي زشت و ناسزا براي اختلاف در خريد يك كيلو ميوه، شكستن شيرهاي آب، ندادن بنزين به مسافري كه در راه مانده، فروش كالا به قيمتي گران تر از حد معمول و سوءاستفاده از ناآگاهي مسافر و كارهايي از اين قبيل از جمله كارهاي نادرستي است كه هر يك از ما شهروندان مقصر آن هستيم و نبايد گناه آن را به گردن مسوولان بياندازيم. نمي شود اين موارد را مراعات نكنيم و فقط از ديگران توقع و انتظار داشته باشيم.   
  9. چند خاطره كوتاه: در اين سفر جلوه هاي زيبايي از اخلاق خوب هم وطنان خود را ملاحظه كردم كه حيف است در اين جا يادي از آنها نشود. مثلا در يك مورد كه در جاده نياز به بنزين پيدا كرديم يكي دو انسان بزرگوار به ما كمك كردند و اصرار ما براي پذيرفتن هزينه آن را نوعي بي احترامي به خود تلقي كردند. يا در سفر به كرمانشاه مهرباني، معرفت و ميهمان نوازي را بارها تجربه كرديم. مثلا وقتي در انتظار باز شدن مغازه مكانيكي بوديم همسايه ها ما را به منزل خود دعوت كردند تا در كوچه به انتظار نمانيم. وقتي به دنبال محلي براي شست و شوي ظروف و گرفتن وضو بوديم آقا و خانم بزرگواري با ماشين خود راهنمايي ما را به عهده گرفتند و ما را به مقصد رساندند. نكته جالب ديگر اين بود كه در يكي از پارك ها با پسربچه بستني فروشي آشنا شديم كه از اهل سنت بود. وقتي همراهان سر صحبت را با وي باز كردند ميزان اطلاعات وي درباره شبكه هاي ماهواره اي اهل سنت و تشيع براي من جالب بود. نكته قابل تامل اين كه وي براي رد سخنان همراهان استناد مي كرد به آن چه برخي مداحان اهل بيت(ع) در مداحي هاي خود بيان مي كردند.
  10. بسيار سفر بايد... : با وجود مشكلات كاري و مالي كه كم و بيش همه ما درگير آن هستيم معتقدم هر از گاهي بايستي بار سفر را بست و دل به جاده سپرد. حيف است كه خود را از بركات و زيبايي هاي مسافرت محروم كنيم. با اندكي برنامه ريزي ميتوان از مبلغ هزينه ها كاست و بر ميزان سفر افزود.