ما و اين بچه زرنگ هاي شبكه هاي اجتماعي : بررسي اخلاقي عكس هاي پروفايل در شبكه هاي اجتماعي

«سه ماه قبل حوصله‌ام سر رفته بود. تصمیم گرفتم گشتی در فیس‌بوک بزنم. یک درخواست دوستی داشتم. پسری بیست و سه ساله، که خود را مهندس عمران و مدیر یک شرکت ساختمانی معرفی کرده بود. گالری‌اش پر از عکس با ماشین‌های مدل بالا بود. من به ماشین‌های خارجی خیلی علاقه دارم و دیدن این عکس وسوسه‌ام کرد که درخواست دوستی‌اش را قبول کنم. ... متوجه شدم او هم عاشق خودروهای مدل بالاست و خودروهایی که با آن عکس گرفته متعلق به خودش بوده است. ... مهرداد مدعی شد قصد خواستگاری دارد و می‌خواهد من و مادرش را با هم آشنا کند. او من را به خانه‌شان در شمال تهران دعوت کرد. وقتی وارد خانه شدم، شوکه شده و صحنه‌ای که می‌دیدم غیرقابل باور بود. مهرداد با عکس‌هایش خیلی فرق داشت. تازه آنجا بود که فهمیدم در دام مرد کلاهبرداری گرفتار شده‌ام. هیچ راه فراری نداشتم. او در برابر التماس‌هایم می‌خندید. آتش خشم تمام وجودم را فراگرفته بود. به طرف او حمله‌ور شدم و وقتی به خود آمدم، مهرداد غرق در خون، مقابل بالکن روی زمین افتاده بود...» (سايت فراديد، 11 دی 1395)

😎      يكي از امكاناتي كه در فضاي مجازي، به ويژه در شبكه هاي اجتماعي، وجود دارد و امروزه بسيار مورد توجه كاربران اين شبكه ها قرار گرفته امكان گذاشتن تصاوير مورد علاقه خود به عنوان عكس «پروفايل» است. گرچه ممكن است اين موضوع در ابتدا ساده و حتي نوعي سرگرمي به نظر بيايد ولي با اندكي دقت و با توجه به تجربه هاي گوناگون مشخص مي شود كه همين تصاوير كاربردهاي اخلاقي مثبت و منفي فراوان دارد و ممكن است به آبروريزي و حتي مرگ شخص منتهي شود. بنابراين بايد در قرار دادن تصاوير پروفايل دقت فراوان كرد.

😎      علت توجه به عكس هاي پروفايل: حس كنجكاوي و تمايل كاربران به شناخت ديگران در فضاي مجازي موجب مي شود كه عكس هاي پروفايل مورد توجه قرار گيرد؛ به ويژه در مورد افرادي كه اسم و مشخصات خاصي از خود را در معرض ديد ديگران قرار نمي دهند.

😎      علت اهميت اين تصاوير:
1. از طريق عكس هاي موجود در پروفايل «تا اندازه اي» (نه كاملا) مي توان به روحيات شخص، باورهاي او، علايق و سرگرمي هايش، وضعيت شغلي، موقعيت اجتماعي، ديدگاه هاي سياسي و ديني، وضعيت فيزيكي و بدني، وضعيت خانوادگي، شرايط روحي و عاطفي و اطلاعات فراوني ديگري دست يافت؛ حتي اگر كاربر عكس هاي شخصي خود را هم در پروفايل قرار «نداده» باشد.
2. نكته مهم: تصاويري كه در پروفايل تان قرار مي دهيد ديگر اختيارش براي هميشه از دست شما خارج شده است چرا كه در كمتر از چند ثانيه مي تواند در گوشي و كامپيوتر هزاران انسان ضبط شود ، حتي اگر شما آنها را از پروفايلتان حذف كنيد.

😎      برخي كاربردهاي مثبت عكس هاي پروفايل:
1. مشاركت در كارهاي اخلاقي و فعاليت هاي اجتماعي مثبت از قبيل تبليغ براي حفظ محيط زيست و كمك به بيماران خاص
2.  معرفي شخصيت هاي ديني و ملي و علمي
3.  افزايش آگاهي مخاطبان از طريق ارائه مطالب مفيد مذهبي، علمي، فرهنگي، و اطلاعات عمومي مفيد.

😎      بعضي از  پيامدهاي  غيراخلاقي مربوط به تصاوير:
افراد بي اخلاق با توجه به اطلاعاتي كه از طريق تصاوير پروفايل شما به دست آورده اند مي توانند براي تان «نقش بازي كنند» و از اين طريق موجب گرفتاري شما شوند. برخي از اين مشكلات عبارت است از:
1. نقض حريم خصوصي
2.  فريب خوردن و افتادن در دام روابط ناسالم
3. تهديد و اخاذي با سوءاستفاده از تصاوير و اطلاعات به دست آمده از پروفايل
4. تمسخر، استهزا و ريختن آبروي افراد با شيوه هايي چون دست بردن در تصاوير
5. سوءظن افراد خانواده به يكديگر و به خطر افتادن بنيان خانواده

👈👈 همين الان سري به عكس هاي پروفايل تان بزنيد. از خودتان بپرسيد: «اين تصاوير چه اندازه بيانگر شخصيت واقعي من است؟ آيا مي تواند به من آسيب برساند؟ آيا من اصول اخلاقي را در قرار دادن اين تصاوير مراعات كرده ام» بعد هم نوشته ابتداي اين مقاله را بخوانيد. چقدر احتمال دارد كه قرباني بعدي بي احتياطي در شبكه هاي اجتماعي شما يا يكي از اطرافيان تان باشيد؟
حسينعلي رحمتي
16 دي 1395