«من از اوناش نيستم !»: نقش غرور و غفلت در افزايش قربانيان شبكه هاي اجتماعي

 

طرح مسئله:

خواندن اخباري از اين دست موجب طرح يك سوال مهم مي شود. ابتدا خبر را بخوانيد:

«فائزه  14 سال دارد و از طریق شبکه‌های اجتماعی چند ماه پیش با امید آشنا شد. وی در اثر این ارتباط به پسر جوان ابراز علاقه می‌کرد، آنها هر روز با هم در تماس بودند. فائزه همچنین با دوستان پسر مورد علاقه‌اش هم آشنا شده بود اما او به ذهنش خطور نمی‌کرد این ارتباط و آشنایی به چه راحتی سرنوشت‌اش را به تباهی خواهد کشاند. سه تن از دوستان امید با طرح نقشه‌ای شیطانی، فائزه را  تعقیب کردند و دختر نوجوان را با توسل به زور و تهدید ربودند. با تحقیقات از مادر دختر نوجوان  مشخص شد این دختر با پسری که 16 سال از او بزرگتر است در ارتباط بوده است. بنابراین تحقیقات از پسر جوان آغاز شد و او با اظهار بی اطلاعی از موضوع ربایش دختر نوجوان اظهار داشت شاید دوستانش این دختر را ربوده باشند. افسران دایره آگاهی با اقدام‌های گسترده دختر نوجوان را که  با وضعیتی اسفبار رها شده بود پیدا کرده و چند تن از عاملان فاجعه را نيز دستگير كردند.» (سايت وكيل ملت، 1 اسفند 1394،‌ كد مطلب: 105180)

جالب اين كه جداي از مشكلات فوق، حتي اگر روابط فضاي مجازي به ارتباط در فضاي حقيقي هم منجر شود در بسياري از موارد اين روابط ناموفق و ناپايدار است. «تحقیقات محققان دانشگاه میسوری در سال 2014 نشان می دهد اکثر روابطی که از طریق شبکه های اجتماعی ایجاد می شود پایه و اساسی ندارد؛ زیرا مبنای واقعی ندارد. در این گونه روابط معمولا افراد ناشناس هنگام توصیف خود در شبکه های مجازی، تصویر غیر واقعی ارایه می کنند و موجب فریب افکار دیگران می شوند. افرادی که به طور مستمر از این شبکه ها استفاده می کنند و به نوعی به آن معتادند، به مرور زمان غرق در رویا می شوند و از دنیای واقعی فاصله می گیرند.»(سايت پارسينه، 1 اسفند 1394، كد مطلب: 274936).

يك سوال:...................  بقيه در ادامه مطلب

ادامه نوشته

فقط خواهر ما خواهر ماست؟!: آسيب شناسي اخلاقي تحقير زنان در شبكه هاي اجتماعي

 

طرح مسئله: «اينجا خانواده نشسته». از گذشته تا به حال در خانواده ها معمولا زنان و دختران از چنانچه حرمتي برخوردار بوده اند كه در حضور آنان از گفتن سخنان غيراخلاقي (حتي به صورت شوخي) پرهيز مي شده و اگر كسي قصد چنين كاري را داشته با گفتن اين كه «اينجا خانواده نشسته» به او هشدار مي داده اند كه اين حريم را پاس دارد. اما امروزه شكل گيري فضاي مجازي،‌و به طور خاص شبكه هاي اجتماعي، موجب شده كه برخي افراد گمان كنند در اين فضا «اصول اخلاقي» و «حرمت بانوان» هم مجازي است و از حقيقت تهي شده است و مي توان به آساني آن را نقض كرد. يكي از معضلات جدي اخلاقي در شبكه هاي اجتماعي، محتواي ركيك و غيراخلاقي است كه در قالب شوخي و جدي و به صورت نوشته، صوت، فيلم يا عكس درباره زنان و دختران منتشر مي شود. در اين گونه محتواها  معمولا زنان موجوداتي ساده و نادان، زودباور و غيرمنطقي، داراي عقده هاي جنسي، فريبكار، كم جنبه و بي ظرفيت، بد دهن، خودشيفته،‌ و تشنه ارتباط با جنس مخالف نشان داده مي شوند. اگر حجم اين مطالب و مخاطبان آن اندك بود مي شد به مصداق «الباطل يموت بترك ذكره» (سخن باطل با ناديده گرفتنش از بين مي رود) آنها را ناديده گرفت، ولي واقعيت اين است كه هرچند تعداد اين كانال ها و گروه هايي كه در اين زمينه فعاليت مي كنند در مجموع نسبت به كل شبكه هاي مجازي از نظر تعداد اندك است ولي هم حجم توليد و توزيع اين گونه محتواهاي غيراخلاقي، هم مخاطبان آنها، هم پيامدهايي كه دارد به اندازه اي است كه نمي توان آنها را ناديده گرفت. البته بيان محتواي غيراخلاقي مختص دختران نيست و درباره پسران هم وجود دارد كه بايستي در نوشته اي جداگانه بررسي شود.

بررسي نگرش غيراخلاقي به زنان سوالهايي از اين درست را فراروي ما قرار مي دهد: چرا چنين كاري انجام مي شود؟ چه كساني مرتكب آن مي شوند؟ براي درمان اين وضعيت چه بايد كرد؟ كساني كه به توليد يا انتشار مطالب غيراخلاقي شوخي و جدي و متني و تصويري درباره زنان و دختران در شبكه هاي اجتماعي اقدام مي كنند آيا خودشان راضي مي شوند كه چنين مطالبي درباره همسر، خواهر يا مادرشان در تيراژ وسيع منتشر شود؟ اين نگاه غيرخواهرانه چه تبعاتي دارد؟

پيامدهاي تحقير و تمسخر زنان: وقتي هر روز در تيراژ صدها و بلكه ميليون ها بار شوخي هاي ركيك و مطالب تحقيركننده درباره زنان و دختران كشورمان در فضاي مجازي منتشر شد و اقشار مختلف جامعه از زن و مرد و كوچك و بزرگ به آن عادت كردند چه اتفاقي مي افتد؟ موارد زير برخي از اين پيامدها است:

1. عميق تر شدن شكاف هاي جنسيتي در جامعه. از آنجا كه زنان معمولا توليد محتواي تحقيرآميز را كار مردان مي دانند، همچنين از آنجا كه اين محتوا شامل مطالب توهين آميز است اين وضعيت موجب توهين و تحقير متقابل، و در نتيجه ايجاد بدبيني بين زنان و مردان مي شود كه خود مشكلات ديگري را به دنبال دارد.

2.  تربيت مادران شرمگين. دختراني كه امروزه از رهگذر گسترش شبكه هاي اجتماعي آماج انواع توهين ها و بي احترامي هايي قرار مي گيرند كه زن و زنانگي آنان را نشانه رفته است به مرور زمان.....  (بقيه در ادامه مطلب)

ادامه نوشته